ตัดสินใจก่อนติดตั้ง เปรียบเทียบโซล่าเซลล์ระบบเก่า กับโซล่าเซลล์ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์

ในยุคที่มีการรณรงค์เรื่องพลังงานอย่างแพร่หลายนี้ ไม่ว่าจะหันไปทางไหนเราสามารถเจอที่พักอาศัยหรือบริษัทที่เลือกติดตั้งระบบพลังงานแสงอาทิตย์มาเป็นตัวช่วยในการผลิตกระแสไฟมากขึ้น ยิ่งเห็นได้ชัดเจนในหมู่บ้านทั่วไป ทั้งกรุงเทพ และแถบปริมณฑล ที่ไลฟ์สไตล์คนเมืองสมัยใหม่ใช้ชีวิตอยู่ติดบ้านมากขึ้น ทำงานที่บ้าน ร่วมถึงใช้รถไฟฟ้าที่ต้องอาศัย ev charger เป็นพลังงาน

การใช้พลังงานแสงอาทิตย์ที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายนี้ นอกจากจะเป็นพลังงานทางเลือกแล้วยังช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม ช่วยในการลดการเกิดมลพิษต่างๆ ที่เกิดจากการผลิตกระแสไฟ อีกทั้งยังช่วยลดค่าใช้จ่ายในระยะยาวได้อีกด้วย แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น คนที่ต้องการติดตั้งโซล่าเซลล์เอง ก็ต้องทำการบ้านเรื่องระบบการติดตั้งอย่างหนัก เพื่อมองหารูปแบบการผลิตพลังงานแสงอาทิตย์ที่เหมาะสมกับ บ้าน/ธุรกิจ รวมถึงรูปแบบการใช้งานของตนเอง

สำหรับการติดตั้งโซล่าเซลล์ในปัจจุบันนั้นมีอยู่ 2 ระบบที่นิยม คือ โซล่าเซลล์ระบบเก่า (String) และโซล่าเซลล์ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ (Micro Inverter) วันนี้จะพามาล้วงลึกทั้งในด้านการใช้งาน ข้อดี และข้อเสีย ของทั้งสองระบบ เพื่อเป็นข้อมูลในการตัดสินใจเลือกติดตั้งโซล่าเซลล์ เพื่อนำมาใช้งานได้อย่างเหมาะสมที่สุด

โซล่าเซลล์ระบบเก่า

โซล่าเซลล์ระบบเก่า (String) เป็นโซล่าเซลล์ที่ใช้การเชื่อมต่อแบบอนุกรม จากแผงโซล่าที่ผลิตพลังงานไฟฟ้ากระแสตรง (DC) ผ่านตัวอินเวอร์เตอร์ ทำหน้าที่แปลงพลังงานไฟฟ้าเป็นกระแสสลับ (AC) เพื่อนำมาใช้ภายในอาคารหรือขายกลับไปยังระบบสายส่งไฟฟ้า

ข้อดีของระบบเก่า

• ต้นทุนต่ำ

เหตุเพราะมีการใช้จำนวนอินเวอร์เตอร์น้อยกว่าระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ ทำให้การลงทุนในการติดตั้งน้อยกว่าอย่างชัดเจน

• ประสิทธิภาพการผลิตไฟสูง 

เป็นระบบที่พัฒนาตัวอินเวอร์เตอร์ให้สามารถแปลงพลังงานได้ดี ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพเมื่อมีแสงแดดสม่ำเสมอ

• เป็นระบบยอดฮิตเมื่อประมาณ 5-7 ปี ที่แล้ว ติดตั้งแพร่หลาย หาข้อมูลง่าย 

ตัวเลือกบริการรับติดตั้งหลากหลาย สามารถค้นหา หรือสอบถามผู้ให้บริการได้ง่ายกว่า เพราะมีหลายเจ้าที่รับติดตั้งระบบนี้ ต่างจากระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ที่ยังมีผู้เชี่ยวชาญน้อย

ข้อเสียของระบบเก่า

• มีกระแสไฟแรงดันสูง

เนื่องจากแผงและตัวอินเวอร์เตอร์อยู่คนละที่ การผลิตไฟจึงจำเป็นต้องส่งกระแสไฟแรงสูงจากแผงโซล่าเซลล์ลงมายังตัวอินเวอร์เตอร์ ซึ่งอาจทำให้มีความร้อนสะสมตาจุดต่างๆ ได้ง่าย

• ปัจจัยภายนอกมีผลกระทบโดยตรง

ในระบบเก่านี้แผงโซล่าเซลล์จะมีประสิทธิภาพลดลงอย่างมากหากต้องเจอกับ เงาบัง มูลนก ใบไม้ หรือแม้แต่ฝุ่นละออง

• หากติดตั้งแล้วจะมีความยากในการเพิ่มปริมาณการผลิตกระแสไฟ

สำหรับระบบเก่านับว่าเป็นเรื่องใหญ่พอสมควร หากต้องการเพิ่มหรือปรับเปลี่ยนจำนวนแผง หรือตัวอินเวอร์เตอร์ เพราะต้องมีการออกแบบใหม่ทั้งระบบเพื่อรองรับการใช้งานได้อย่างถูกต้อง

• มีความเสี่ยงจากตัวอุปกรณ์และการดูแลรักษาเยอะ: 

ไม่ว่าจะเป็นการติดตั้งที่ยุ่งยากกว่า และต้องใช้พื้นที่เฉพาะในการติดตั้งตัวอินเวอร์เตอร์ หรือความจำเป็นต้องปิดระบบทั้งหมดเพื่อดูแลรักษาและตรวจสอบอุปกรณ์ต่างๆ ถึงเป็นความยุ่งยากและซับซ้อน แถมยังเพิ่มความเสี่ยงให้กับทีมบำรุงรักษาอีกด้วย

โซล่าเซลล์ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ (Micro Inverter System)

ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ที่ถูกพัฒนาต่อยอดมาจากระบบเก่านั้นมีขนาดเล็กกว่าเดิมมาก และมีการออกแบบวงจรการต่อแผงโซล่าเซลล์แบบขนาน ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต แยกแผงโซล่าเซลล์ให้มีการทำงานที่อิสระต่อกัน นอกจากนี้ยังสามารถแก้ปัญหาด้านอื่นๆ จากระบบเก่าได้ทั้งหมด

ข้อดีของระบบไมโครอินเวอร์เตอร์

• ปลอดภัยกว่าเดิม

ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์มีแรงดันไฟฟ้ากระแสตรง ไม่เกิน 60 โวลต์ สามารถติดตั้งในปั๊มน้ำมันได้ ซึ่งปลอดภัยกว่าระบบเก่า ที่มีแรงดันไฟฟ้ากระแสตรงสูงถึง 300-1000 โวลต์ 

• ประสิทธิภาพการผลิตกระแสไฟสูง และได้รับผลกระทบจากปัจจัยภายนอกน้อย

ไม่ว่าจะเป็นเงาบัง มูลนก เศษใบไม้ หรือฝุ่น ที่เป็นศัตรูตัวฉกาจ ก็ไม่สามารถทำให้การผลิตกระแสไฟของโซล่าเซลล์ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ลดลงไปได้เหมือนกับระบบเก่าเนื่องจากวิธีการต่อแผงแบบขนาน เมื่อแผงใดแผงหนึ่งเกิดปัญหาที่กล่าวมาข้างต้น การทำงานจะลดลงเฉพาะแผงนั้น และไม่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการผลิตไฟของแผงอื่น 

ทั้งระบบสามารถทำงานได้ ร่วมถึงแม้ในขณะที่มีเจ้าหน้าที่ขึ้นไปฉีดน้ำชำระสิ่งสกปรกที่แผงโซล่าเซลล์ ก็ไม่จำเป็นต้องปิดระบบการทำงานเนื่องจากมีแรงดันไฟฟ้าต่ำ และปลอดภัยกว่า นั่นเอง

• เพิ่มหรือลดปริมาณกำลังการผลิตได้ง่าย

ด้วยการทำงานที่แยกอิสระของระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ จึงง่ายต่อการเพิ่มหรือลดจำนวนแผงโซล่าเซลล์และตัวไมโครอินเวอร์เตอร์ อีกทั้งยังไม่จำเป็นต้องออกแบบหรือปิดการทำงานทั้งระบบเหมือนในระบบเก่าด้วย

• ความเร็วในการติดตั้ง

นอกจากตัวอุปกรณ์มีขนาดเล็กและง่ายต่อการติดตั้ง ยังใช้พื้นที่น้อยซึ่งส่งผลให้ระยะเวลาการติดตั้งน้อยลงตามไปด้วย

• ดูแลรักษาง่าย

ตัวไมโครอินเวอร์เตอร์สามารถติดไว้ใต้แผงโซล่าเซลล์ได้เลย ผ่านมาตรฐานระดับ IP67 ไม่ต้องกังวลเรื่องน้ำและฝุ่น อีกทั้งยังสามารถตรวจสอบและบอกปัญหาตรงจุดได้ทันทีผ่านระบบ Monitoring

ข้อเสียของระบบไมโครอินเวอร์เตอร์

• ต้นทุนสูง

ในแง่ของการติดตั้ง ต้องยอมรับว่าทั้งระบบของไมโครอินเวอร์เตอร์จะมีการลงทุนที่สูงกว่าระบบเก่า แต่ก็แลกมาด้วยระบบการทำงานที่มีความเสถียรกว่าเช่นกัน 

แต่หากมองในแง่การลงทุนระยะยาว ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์สามารถคืนทุนได้เร็วภายใน 5 ปี และประหยัดไฟได้ตั้งแต่เดือนแรกที่ติดตั้ง เริ่มต้น 1,500 บาท ต่อเดือน ถือเป็นความยิ่งยืนในระยะยาวกว่า 30 ปี

• ผู้ที่มีความรู้ความเข้าใจยังน้อย

เนื่องจากไมโครอินเวอร์เตอร์เป็นระบบใหม่ เพิ่งได้รับความนิยมมากขึ้นในช่วง 2-3 ปีให้หลังมานี้ จึงยังมี ช่าง และผู้ให้บริการน้อยมาก รวมถึงผู้ที่อยากติดโซล่าเซลล์ ยังเข้าใจผิดเกี่ยวกับการทำงานของอุปกรณ์ในบางกรณีอยู่ 

ซึ่ง สุมิตรา พาวเวอร์ฯ เราคืนผู้บุกเบิกระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ในประเทศไทย พร้อมให้บริการด้วยทีมวิศวกรที่เชี่ยวชาญด้านพลังงานทดแทนโดยตรง

การเลือกใช้งานระหว่างโซล่าเซลล์ระบบเก่าและไมโครอินเวอร์เตอร์

การติดตั้งโซล่าเซลล์ในปัจจุบันสามารถทำได้ง่าย เพราะมีผู้ให้บริการติดตั้งเพิ่มขึ้น รวมถึงราคาที่เข้าถึงได้ง่ายกว่าก่อนนี้ เพื่อมองหาระบบโซล่าเซลล์ที่ตอบโจทย์ เจ้าของบ้านและสถานประกอบการที่สนใจประหยัดไฟด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ จึงต้องเลือกอย่างรอบคอบรัดกุม

ลองใช้วิธีการที่สุมิตรา พาวเวอร์ฯ แนะนำนี้ ในการดูปัจจัยต่างๆ เพื่อมองหาระบบที่เหมาะสมกับคุณ

งบประมาณ

เริ่มแรกควรจะดูงบประมาณในการลงทุน เพราะต้นทุนของแต่ละระบบไม่เท่ากัน ซึ่งจะส่งผลทั้งในด้านการใช้งานและความคุ้มค่าในระยะยาว

พื้นที่การติดตั้ง

จำเป็นจะต้องดูขนาดของพื้นที่หรือตำแหน่งการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ ว่ามีเงาบัง รวมถึงทิศทางของแสงแดดสม่ำเสมอหรือไม่ ซึ่งหากพื้นที่ติดตั้งมีข้อจำกัดหลายอย่าง ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์จะเป็นตัวเลือกที่เหมาะสมที่สุด

การดูแลรักษา 

เป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญ เพราะหากต้องการความสะดวกสบาย ไม่วุ่นวาย การเลือกใช้ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ที่มีการทำงานแบบแยกอิสระและระบบ Monitoring ช่วยให้ตรวจสอบได้แบบรายแผง รู้ได้ทันทีว่าแผงไหนเกิดปัญหาซึ่งจะช่วยแก้ไขได้ตรงจุด

ลดความเสี่ยงเพิ่มความปลอดภัย

จะติดโซล่าเซลล์ทั้งทีคงไม่มีอะไรสำคัญไปกว่าความปลอดภัย เมื่อเทียบกับระบบเก่าที่มีความเสี่ยงเรื่องความร้อนสะสมจากกระแสไฟแรงดันสูง กับระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ที่มีกระแสไฟแรงดันต่ำ สามารถติดได้แม้กระทั่งในปั๊มน้ำมัน ซึ่งเป็นสถานที่ควบคุม และเน้นความปลอดภัยสูง

การลดหรือเพิ่มกำลังการผลิตไฟในอนาคต

ปัจจัยนี้มีความจำเป็นมากสำหรับผู้ประกอบกิจการหรือเจ้าของธุรกิจ จึงควรเลือกระบบโซล่าเซลล์ที่มีความยืดหยุ่นในการติดตั้งจะเป็นผลดีกว่า

ความเหมาะสมด้านการใช้งานในปัจจุบันรวมถึงอนาคต

ระบบเก่า ยังคงได้รับความนิยมสูง เพราะนอกจากจะมีต้นทุนที่ต่ำกว่าแล้ว ยังมีบุคลากรที่เชี่ยวชาญพร้อมให้ข้อมูลในทุกภาคส่วน แต่ก็ยังมีข้อด้อยเกี่ยวกับประสิทธิภาพการผลิตไฟในที่ที่มีเงาบังหรือแสงแดดไม่สม่ำเสมอ อย่างไรก็ดีระบบเก่าก็ยังคงเป็นตัวเลือกหลักในธุรกิจฟาร์มพลังงานแสงอาทิตย์

ระบบไมโครอินเวอร์เตอร์: ด้วยจุดเด่นต่างๆ ที่พัฒนามาจากระบบเก่า จึงตอบโจทย์การใช้งานที่หลากหลายกว่า ไม่ว่าจะเป็นที่พักอาศัย อาคารสูง โรงงาน ปั๊มน้ำมัน ติดตั้งได้ตั้งแต่ธุรกิจขนาดเล็ก จนถึงอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ ซึ่งนอกจากจะช่วยลดค่าไฟที่เป็นประเด็นหลักแล้วยังช่วยลดต้นทุนในธุรกิจได้อีกด้วย

โซล่าเซลล์ระบบเก่า และระบบไมโครอินเวอร์เตอร์มีข้อดี และข้อเสียที่แตกต่างกัน การเลือกใช้งานจึงขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น งบประมาณ  พื้นที่การติดตั้ง การดูแลรักษา ความปลอดภัย และการลดหรือเพิ่มกำลังการผลิต 

ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นระบบเก่าหรือระบบไมโครอินเวอร์เตอร์ การเลือกใช้งานให้เหมาะสมจะช่วยให้สามารถใช้ประโยชน์จากพลังงานแสงอาทิตย์ได้อย่างเต็มที่ และมีประสิทธิภาพสูงสุดครับ